2024-03-29 17:33:39
“Mỗi khi khuyên hoặc nhờ con làm gì đó là con hay dùng dằng, cãi lại” - Đây là chia sẻ của một người mẹ có con gái 13 tuổi nhưng cũng là tâm sự chung của nhiều phụ huynh khi có con ở tuổi mới lớn. Vậy cha mẹ nên có cách giáo dục trẻ ngang bướng ở tuổi dậy thì như thế nào? Mời bạn cùng tìm hiểu qua bài viết sau nhé!
Vì sao trẻ bướng bỉnh và có những thay đổi tâm lý ở tuổi dậy thì?
Nguyên nhân đằng sau sự ngang bướng của trẻ trong độ tuổi dậy thì xuất phát từ sự thay đổi về tâm lý, sinh lý và hình thể. Cùng với quá trình tăng trưởng của cơ thể, các hormone cũng phát triển nhanh chóng khiến tâm lý của con trở nên phức tạp, bướng bỉnh hơn. Lúc này, sự phân biệt giới tính bắt đầu hình thành, xuất hiện các trạng thái cảm xúc nhạy cảm.
Vì thế, trẻ ở độ tuổi dậy thì thường có những biểu hiện như:
- Trẻ bướng bỉnh, không nghe lời, phản ứng bằng lời nói gay gắt.
- Dễ nóng giận, cáu gắt.
- Vui, buồn thất thường.
- Dễ tự ái, tổn thương.
- Mệt mỏi, ngủ không ngon.
- Lười biếng, hoạt động chậm chạp
Nếu cha mẹ không có cách ứng xử phù hợp, giúp con vượt qua giai đoạn tuổi dậy thì nhạy cảm thì những biểu hiện tiêu cực này dễ trở thành một phần trong tính cách, từ đó ảnh hưởng đến phẩm chất cũng như sự phát triển của trẻ về sau.
Khi thấy trẻ ở độ tuổi dậy thì thường có các phản ứng tiêu cực, cha mẹ nên cư xử đúng cách để tránh ảnh hưởng đến quá trình hình thành phẩm chất của con sau này.
>> Xem ngay: Bí quyết giúp phụ huynh tìm hiểu tâm sinh lý con gái trong giai đoạn dậy thì
Cách ứng xử khi con bướng bỉnh ở tuổi dậy thì
Dù chẳng mấy dễ chịu nhưng tuổi dậy thì bướng bỉnh là một giai đoạn không thể thiếu trong hành trình trưởng thành của trẻ. Do vậy, cha mẹ hãy đồng hành cùng con bằng những phương pháp sau đây:
Dành nhiều thời gian cho con
Khi đề cập đến những cách giáo dục trẻ ngang bướng hiệu quả, cha mẹ nên dành nhiều thời gian để học cách làm bạn, gần gũi với con hơn. Vì trẻ không thể tự lý giải cho những thay đổi phức tạp về mặt tâm lý của mình trong giai đoạn dậy thì. Đồng thời, giữa cha mẹ và con cái vốn đã có nhiều điểm khác biệt về tư tưởng thế hệ khiến trẻ khó mở lòng chia sẻ. Do đó, cha mẹ nên sắp xếp công việc để chủ động trò chuyện với con nhiều hơn, từ đó thấu hiểu những khúc mắc khiến trẻ khó mở lòng.
>> Tin liên quan: Nổi loạn tuổi dậy thì, cha mẹ nên ứng xử như thế nào?
Thiết lập kỷ luật chung về giờ giấc sinh hoạt cho cả gia đình
Để cùng con vượt qua giai đoạn tâm sinh lý tuổi dậy thì, cha mẹ nên thiết lập kỷ luật chung về giờ giấc sinh hoạt cho cả gia đình. Đồng thời, phụ huynh phải thực hiện nghiêm túc quy định này để làm gương cho con. Nhờ vậy, trẻ sẽ làm theo và dần rèn luyện thói quen sinh hoạt, học tập đúng giờ, khoa học. Cụ thể, cha mẹ nên cùng con xây dựng thời gian biểu với giờ giấc học tập, vui chơi, ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý và rèn luyện thực hiện mỗi ngày.
Hãy lắng nghe khi con cần tâm sự
Khi bước vào tuổi dậy thì phải đối mặt với nhiều sự thay đổi trong cơ thể, trẻ có nhiều tâm sự muốn giãi bày hơn. Vì thế, cha mẹ hãy kiên nhẫn lắng nghe khi con cần chia sẻ. Đặc biệt, tâm lý của trẻ ở độ tuổi này thường có nhu cầu được tôn trọng ý kiến, muốn chứng minh bản thân. Vì thế, thay vì ra lệnh, cấm đoán khiến con càng phản ứng mạnh hơn, phụ huynh hãy đặt mình vào vị trí của trẻ để biết con thật sự mong muốn điều gì. Ngoài ra, cha mẹ nên “lấy nhu thắng cương” - giao tiếp với trẻ bằng sự bình tĩnh, nhẹ nhàng và ân cần để con biết rằng cha mẹ đang cố gắng thấu hiểu con.
Khi trẻ cảm thấy gần gũi với cha mẹ, con sẽ dễ dàng tâm sự những băn khoăn, trăn trở gặp phải trong giai đoạn tuổi dậy thì.
>> Dành cho bạn:
- Bí quyết giúp trẻ tôn trọng sự khác biệt để tự tin thể hiện cá tính riêng
- Mách mẹ mẹo giúp con trẻ giữ vững tâm lý khi bước vào tuổi dậy thì
- Hướng dẫn giáo dục tình yêu học trò cho con an toàn và lành mạnh
Không ép buộc mà hãy gợi ý các lựa chọn để con tự quyết định
Một trong những phương pháp giáo dục trẻ bướng bỉnh được khuyến khích là đưa ra các sự lựa chọn để con tự quyết định, thay vì ép buộc con. Theo các chuyên gia tâm lý, khi cha mẹ cho trẻ lựa chọn sẽ giúp con đáp ứng nhu cầu được kiểm soát. Chẳng hạn như, nếu bạn muốn con dừng xem TV, cất điện thoại và sau đó đánh răng, lên giường ngủ thì hãy hỏi xem trẻ thích làm việc nào trước. Nhờ vậy, con không cảm thấy bị ép buộc và tự nguyện làm theo mong muốn của cha mẹ.
Tôn trọng suy nghĩ, sở thích và không gian riêng tư của con
Bước vào tuổi dậy thì, trẻ có nhu cầu tự do thể hiện cá tính riêng thông qua suy nghĩ, sở thích và không gian riêng tư. Đây cũng là những điều con mong muốn được cha mẹ tôn trọng, công nhận. Vì thế, thay vì buộc con theo khuôn mẫu nào đó, phụ huynh nên tìm cách tiếp cận với thế giới của trẻ, trò chuyện về những gì con yêu thích. Khi gần gũi với con hơn, bạn có thể đưa ra những gợi ý thay đổi, định hướng tích cực để trẻ dễ dàng tiếp nhận và làm theo.
Chia sẻ, hỏi han thay vì cằn nhằn
Theo một số nghiên cứu cho biết, khi đến tuổi dậy thì, trẻ dần có khả năng nhận thức rõ rệt. Tuy nhiên, đây cũng là lúc vỏ não trước trán của con chưa kịp hoàn thiện khiến trẻ khó kiểm soát cảm xúc. Vì thế, khi gặp tình huống không biết phải làm sao, trẻ chỉ có thể phản ứng bằng biểu hiện khó chịu, bực tức. Để đồng hành cùng trẻ vượt qua giai đoạn này, cha mẹ không nên cằn nhằn, áp đặt khiến con cảm thấy khó chịu hơn. Thay vì vậy, bạn nên chia sẻ, hỏi han và tìm cách thấu hiểu trẻ nhiều hơn.
Cha mẹ là chỗ dựa tinh thần vững vàng để trẻ tựa vào khi gặp những trăn trở, khó khăn trong tuổi dậy thì.
Đứng trước ngưỡng tuổi dậy thì phát sinh nhiều sự thay đổi về tâm sinh lý, trẻ luôn cần sự thấu hiểu, nâng đỡ của cha mẹ để trưởng thành khỏe mạnh và hoàn thiện về mặt tính cách. Phụ huynh có thể tham khảo thêm nhiều bài viết khác trên website Diana - Bạn thân ngày dâu để tích lũy thêm kiến thức và kinh nghiệm đồng hành cùng trẻ ở tuổi dậy thì nhé.
