Dạy trẻ tôn trọng sự khác biệt để tự tin thể hiện cá tính riêng

Hiểu rõ tôn trọng sự khác biệt là gì?

Sự khác biệt chính là những cá tính, nét riêng, đặc trưng của một người nào đó mà khi chỉ cần nhắc về đặc điểm đó ta sẽ hình dung ra ngay người ấy. Theo đó, tôn trọng sự khác biệt chính là chấp nhận những nét đặc trưng riêng đó, đồng thời không đánh giá giá trị hay đánh giá thấp người khác chỉ vì họ khác biệt với mình.

Có thể hiểu đơn giản như, thay vì phán xét ai đó “bạn A học không giỏi, mình chơi cùng chắc sẽ bị ảnh hưởng mất”, hay “mái tóc của bạn B xoăn tít thật kỳ lạ”, “bạn C có nước da ngăm không đẹp”… Nhưng nếu biết tôn trọng điều khác biệt thì các em sẽ nhìn nhận được sự độc đáo của mỗi cá thể. Chẳng hạn, “bạn A tuy chưa đạt kết quả học tập như mong đợi nhưng lại rất siêng năng, luôn hoàn thành đầy đủ bài tập thầy cô giáo”, “tóc bạn B xoăn nhưng luôn bóng khỏe”, còn “bạn C nước da tuy ngăm nhưng làn da lúc nào cũng mịn màng khỏe mạnh”…

>> Xem ngay: Phương pháp giáo dục trẻ ngang bướng ở tuổi dậy thì mà cha mẹ nên biết

Vì sao nên dạy trẻ biết thế nào là tôn trọng sự khác biệt?

Biết cách tôn trọng điểm khác biệt của người khác giúp ích rất nhiều cho các bạn nhỏ hoặc các cô bé, cậu bé đang ở tuổi “ẩm ương”:

Về bản thân

Khi học được cách chấp nhận những mặt hạn chế của chính mình, biết cách khiêm tốn, lắng nghe và suy nghĩ đa chiều, sâu sắc sẽ góp phần giúp các bạn phấn đấu để hoàn thiện bản thân tốt hơn và tự tin thể hiện cá tính riêng.

tôn trọng sự khác biệt

Hiểu rõ những điểm khác biệt của bản thân về ưu - nhược điểm, tính cách, tố chất… sẽ giúp các bạn tự tin hơn.

Song song đó:

Về mối quan hệ bạn bè, trường lớp

Việc tôn trọng điều khác biệt của người khác giúp các bạn biết thông cảm, kiên nhẫn, yêu thương, nhân ái và nâng đỡ nhau. Nhờ đó góp phần tạo nên môi trường học tập lành mạnh, tránh những xung đột, “bạo lực học đường”.

Về mối quan hệ trong gia đình

Tôn trọng sự khác biệt còn giúp các em nhận thức được điểm khác trong suy nghĩ giữa cha mẹ và con cái. Khi thấu hiểu tại sao cha mẹ lại làm những điều đó, bạn biết nhẫn nhịn, ôn hòa hơn, từ đó làm mờ đi khoảng cách thế hệ và hạn chế những mâu thuẫn không đáng có.

>> Xem thêm: Bí quyết giúp phụ huynh tìm hiểu tâm sinh lý con trẻ trong giai đoạn dậy thì

Bí quyết giúp trẻ rèn luyện tư duy tôn trọng sự khác biệt

Để các bạn học sinh có thể hiểu và rèn luyện tư duy tôn trọng điều khác biệt một cách hiệu quả nhất, thầy cô hãy tham khảo các gợi ý sau:

Khuyến khích các bạn nói lên những suy nghĩ của mình

Bên cạnh các giờ học trên lớp, giáo viên nên chủ động tổ chức các buổi thảo luận về sự khác biệt, khuyến khích học sinh chia sẻ quan điểm và ý kiến của mình.

Ví dụ về đề tài gia đình, bạn An có niềm đam mê và tài năng trong lĩnh vực sáng tạo (âm nhạc, hội họa, viết lách) nhưng cha mẹ lại muốn bạn theo đuổi ngành nghề được xem là ổn định hơn ở các thế hệ trước như kỹ sư, bác sĩ… Lúc này, thay vì chống đối lại cha mẹ, bạn An nên tìm những dẫn chứng cụ thể thể hiện công việc phù hợp với năng lực của mình như thế nào và những trường hợp thực tế đã thành công để thuyết phục. Qua đó, cha mẹ có thể hiểu rằng niềm đam mê này sẽ giúp bạn có động lực để phấn đấu, phát triển bản thân hơn. Đồng thời, bạn An cũng nên chia sẻ mình sẽ làm gì hoặc dành bao nhiêu thời gian để rèn giũa đam mê mà vẫn đảm bảo không ảnh hưởng đến học tập.

Định hướng học sinh lối tư duy phê phán một cách tích cực và tôn trọng

Thay vì chủ quan hoặc đánh giá một ai đó mà chưa có lý lẽ rõ ràng, các bạn nên đặt bản thân mình vào hoàn cảnh của người khác để hiểu tại sao họ lại chọn hành động như vậy, từ đó tăng sự thấu cảm hơn.

Hay nói đơn giản, đừng vì thấy bạn kia không có cùng sở thích với mình mà ngay lập tức kết luận rằng họ “nhạt nhẽo”; hay chỉ đừng vì sự khác biệt trong cách nhìn nhận sự việc mà cho rằng bạn ấy không phù hợp với mình.

Dạy các bạn học sinh kỹ năng giải quyết xung đột

Thầy cô cần hướng dẫn học sinh cư xử tinh tế, bình tĩnh, tôn trọng người khác khi xảy ra xung đột hay có ý kiến trái chiều. Ví dụ như khi bạn kia không đồng tình với ý kiến của mình, các bạn nên giải quyết nhẹ nhàng: “Ý kiến của cậu khá hay, chúng ta hãy thử xem phương án nào khả thi hơn nhé!”

cách dạy trẻ tôn trọng sự khác biệt

Khi biết thế nào là tôn trọng sự khác biệt trong suy nghĩ, quan điểm của mỗi người, các bạn sẽ học được cách bình tĩnh, làm chủ mọi tình huống và có hướng giải quyết lành mạnh hơn.

Tổ chức các hoạt động ngoài giờ chủ đề sáng tạo

Việc này nhằm khuyến khích tư duy và sự sáng tạo, giúp các bạn học sinh tìm ra giải pháp cho các vấn đề đa dạng. Dưới đây là một số hoạt động:

Bài tập phản biện: Giao nhiệm vụ cho học sinh viết luận hoặc phản biện về một quan điểm cụ thể, sau đó trình bày trước lớp. Ví dụ như “tình yêu tuổi học trò - nên hay không?”, “lối sống vô cảm của giới trẻ hiện nay”…

Phân tích trường hợp: Sử dụng các tình huống, trường hợp thực tế hoặc giả định để học sinh phân tích và đưa ra các giải pháp. Điều này giúp học sinh học cách xem xét một vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau và phát triển khả năng tư duy phê phán.

>> Dành cho bạn:

Gợi ý đọc sách và xem phim mang tính giáo dục

Thầy cô có thể chọn sách và phim với các nhân vật đa dạng và câu chuyện kể về sự khác biệt. Sau đó thảo luận với các bạn về những giá trị và bài học từ những tác phẩm này.

Tôn trọng sự khác biệt tưởng khó nhưng đơn giản không tưởng. Hơn hết, thầy cô cần chia sẻ cho các em hiểu rằng mỗi người sinh ra đều là một cá thể độc lập, không ai giống ai từ năng lực, trình độ, vốn sống, sở thích, tính cách… quan trọng nhất là chúng ta nên tự tin vào chính bản thân mình.

>> Đừng quên theo dõi thêm các bài viết khác cùng Chuyên mục Thầy cô chúng mình trên website Bạn thân ngày dâu để “bỏ túi” những thông tin hữu ích khác nhé!